Overdracht van bedrijfstak
Voorafgaandelijke opmerkingen
Dit hoofdstuk behandelt de overdracht van bedrijfstak door SVK’s die zijn opgericht in de schoot van een gemeente of OCMW.
Merk hierbij op dat een OCMW geen raad van bestuur en algemene vergadering heeft, maar wel een vast bureau en een raad voor maatschappelijk welzijn. Wat betreft de wisselwerking tussen het vast bureau en de raad voor maatschappelijk welzijn van een OCMW, wijzen we voorafgaandelijk nog op het volgende:
Artikel 84 van het decreet over het lokaal bestuur bepaalt dat het vast bureau de besluiten van de raad voor maatschappelijk welzijn uitvoert en voorbereidt.
De uiteindelijke beslissing over de overdracht moet de raad voor maatschappelijk welzijn nemen. De raad voor maatschappelijk welzijn heeft namelijk de volheid van bevoegdheid in een OCMW en is bevoegd voor de beslissingen over de verzelfstandigings- of samenwerkingsvormen en de deelname aan andere rechtspersonen.
Het vast bureau doet enkel het voorbereidend werk; zoals onder andere het opstellen en goedkeuren van het voorstel tot overdrachten, het goedkeuren van de oproeping en agenda van de raad voor maatschappelijk welzijn. Het is vervolgens de raad voor maatschappelijk welzijn die effectief over de overdracht zal beslissen.
Merk ook op dat, hoewel de meeste van deze SVK’s in een OCMW zijn ingekanteld, er ook één SVK is dat in een gemeente is ingekanteld. Voor het SVK dat in een gemeente is ingekanteld, moet u in de onderstaande tekst ‘OCMW' lezen als ‘gemeente’, ‘het vast bureau’ als ‘het college van burgemeester en schepenen’ en ‘de raad voor maatschappelijk welzijn’ als ‘de gemeenteraad’.
Algemeen
Een overdracht van bedrijfstak is een rechtshandeling waarbij een OCMW een bedrijfstak en de daaraan verbonden activa en passiva (rechten en verplichtingen) zonder ontbinding overdraagt aan een andere reeds bestaande of nieuwe maatschappij (woonmaatschappij of SHM, onder de opschortende voorwaarde dat die SHM erkend wordt als woonmaatschappij). Deze overdracht kan ten bezwarende titel zijn (bv. betaling van een prijs in geld) of om niet. In het kader van de verrichting worden geen nieuwe aandelen uitgegeven in de verkrijgende maatschappij.
Een bedrijfstak is een geheel dat op technisch en organisatorisch gebied een autonome activiteit uitoefent en op eigen kracht kan werken. Hierbij is het belangrijk dat u de volledige bedrijfstak en alle daaraan verbonden activa en passiva overdraagt. De partijen hebben niet de mogelijkheid om enkel een selectie van de aan de bedrijfstak verbonden activa en passiva over te dragen.
In de praktijk zal het voor de overdragende SVK’s belangrijk zijn dat zij alle activa, passiva en overeenkomsten die exclusief betrekking hebben op de activiteiten van het werkingsgebied die worden afgesplitst, mee overdragen naar de verkrijgende maatschappijen en dat de overgedragen activiteit op een autonome wijze kan worden verdergezet na de overdracht.
Enkel wanneer vermogensbestanddelen door het overdragende SVK niet exclusief worden ingezet voor de bedrijfstak én deze voor de verkrijgende maatschappij ook niet noodzakelijk zijn om de bedrijfstak autonoom verder te laten functioneren, is de overdracht van die vermogensbestanddelen niet steeds vereist.
Let op: het loutere feit dat de activiteiten gebundeld zijn per werkingsgebied, betekent niet automatisch dat er sprake is van een bedrijfstak. Als er twijfel is, zult u voor de individuele actief-en passiefelementen van de bedrijfstak de individuele overdrachtsformaliteiten moeten naleven. Eerder in het draaiboek leest u meer over de individuele overdrachten.
Als de overdracht gebeurt ten bezwarende titel zal bovendien de verkrijgende maatschappij erover moeten waken dat de betaling van de overdrachtsprijs haar financiële leefbaarheid niet in het gedrang brengt, daar dit één van de erkenningsvoorwaarden is. Verder in het draaiboek leest u meer over de vaststelling van de prijs in geval van een overdracht ten bezwarende titel.
Merk op dat in beginsel geen algemene vergaderingen vereist zijn voor een overdracht van bedrijfstak als de overdracht plaatsvindt ten bezwarende titel. Als u tegelijk met de overdracht, de statuten van één van de maatschappijen wilt wijzigen of omzetten en laten erkennen als woonmaatschappij, dan moet u dit bijkomend organiseren. Dat moet bijvoorbeeld bij de overdrachten om niet, om de onbeschikbare reserverekening tot uitdrukking te brengen. Let op: in een OCMW moet de raad voor maatschappelijk welzijn de uiteindelijke beslissing over de overdracht van bedrijfstak nemen. Het vast bureau kan deze beslissing niet nemen. Bij de voorafgaandelijke opmerkingen bij dit hoofdstuk leest u meer over de wisselwerking tussen het vast bureau en de raad voor maatschappelijk welzijn in een OCMW.
Ter voorbereding van de vorming van de woonmaatschappijen is een overdracht van bedrijfstak mogelijk van een SVK-OCMW aan een bestaande of nieuw opgerichte woonmaatschappij of aan een SHM, op voorwaarde dat de overdracht gebeurt onder de opschortende voorwaarde dat die SHM erkend wordt als woonmaatschappij. In het draaiboek spreken we daarom verder van ‘maatschappij’. Waar relevant maken we het onderscheid tussen SHM’s en woonmaatschappijen.
Een overdracht van bedrijfstak die onderworpen wordt aan de regels van de inbreng van bedrijfstak uit het Wetboek van Vennootschappen en Verenigingen, verloopt volgens de procedurestappen en de timing beschreven in Boek 12 van het WVV.
Op basis van het decreet over het lokaal bestuur is het voor publieke rechtspersonen niet mogelijk om een bedrijfstak over te dragen naar een private vennootschap. Het decreet van 9 juli 2021 voorziet hieromtrent een afwijkende bepaling waardoor SVK’s die zijn opgericht in de schoot van een gemeente of OCMW bij de totstandkoming van woonmaatschappijen wel een overdracht van bedrijfstak kunnen realiseren. Deze SVK’s kunnen namelijk hun activiteiten en vermogensbestanddelen voor de sociale verhuur om niet of ten bezwarende titel als bedrijfstak overdragen aan een woonmaatschappij die bevoegd is voor het werkingsgebied.
Als partijen zouden beslissen om deze vennootschapsrechtelijke procedure niet te volgen, zullen voor alle individuele actief- en passiefelementen van de bedrijfstak de individuele overdrachtsformaliteiten dienen te worden nageleefd. Hoger in het draaiboek leest u meer over de individuele overdrachten.
Hierna vindt u een opsomming van de diverse stappen. Door op een bepaalde stap te klikken, kan u een gedetailleerde toelichting ervan vinden.